همه چیز درباره آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی نوعی التهاب پوستی است که در اثر مجاورت طولانی مدّت در آفتاب یا سایر منابع پرتو فرابنفش حاصل میشود. این سوختگی در اثر پرتو فرابنفش موجود در نور خورشید یا دستگاههای برنزهکننده (سولاریوم) بهوجود میآید. از نشانههای آن میتوان سرخی بیش از حد پوست، دردناک شدن و گاهی ایجاد تاول را نام برد.
آفتاب سوختگی هنگامی رخ میدهد که مقدار تابش اشعه خورشید یا سایر منابع نوری حاوی پرتو فرابنفش بیش از توانایی رنگدانه محافظتکننده پوست بدن یعنی ملانین باشد.
آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی نوعی سوختگی محسوب میشود؛ اما به جای آنکه با اتوی داغ یا فر داغ یا هر شیء داغی ایجاد شود با قرار گرفتن بیش از اندازه در برابر اشعه فرابنفش نور آفتاب به وجود میآید.
درست مانند سایر سوختگیها، آفتاب سوختگی نیز ممکن است درجه بندی داشته باشد که معمولاً درجه یک است. در سوختگی درجه یک، پوست کودک شما، قرمز و دردناک خواهد شد، اما تاولی بر روی پوست ظاهر نمیشود. آفتاب سوختگیهای شدیدتر یا عمیقتر منجر به سوختگیهای درجه دوم میشود که با تاول روی پوست همراه است. آفتاب سوختگیهای درجه سوم به ندرت رخ میدهد.
والدین باید بدانند که اشعه فرابنفش A و B هر دو ممکن است به پوست آسیب بزنند. ولی این اشعه فرابنفش بی است که آفتاب سوختگی را ایجاد میکند و اشعه فرابنفش اِی بیشتر مسئول پیری پوست است. اشعهی فرابنفش A مداومتر هستند و به صورت عمیقتری به پوست نفوذ میکند. هر دو نوع اشعه باعث تخریب DNA پوست میشود و همین مسئله عامل سرطان پوست است. البته نمیتوان گفت حتی اگر کودک شما فقط به یک آفتاب سوختگی اندک دچار شد یا اصلاً آفتاب سوخته نشد این میزان تخریب به وجود بیاید.
مسمومیت خورشیدی چیست؟
مسمومیت خورشیدی، اصطلاحی غیرپزشکی برای آفتاب سوختگی شدید است. این نوع سوختگی ممکن است شامل قرمزی و دردناک شدن پوست، ورم و تاول باشد. کودکی که با نور خورشید مسموم شده است احتمالاً علائمی همچون لرز و تب و حالت تهوع را تجربه میکند.
گاهی اصطلاح مسمومیت با خورشید برای توصیف وضعیت افرادی به کار میرود که در برابر نور خورشید دچار راش (جوش) بر روی پوست میشوند و به نور خورشید حساس هستند. اینگونه افراد، به خصوص بانوان جوان، دچار ضایعات پلی مورف نوری هستند.
عارضه دیگری که در مواجهه با نور خورشید ممکن است در برخی افراد ظاهر شود، به کهیر خورشیدی معروف است؛ این عارضه باعث قرمزی و کهیر پوست میشود؛ اما مشکلی نادر است.
علائم آفتاب سوختگی کودکان چیست؟
زمانی که کودک شما به مدت پانزده تا سی دقیقه در معرض آفتاب مستقیم و بدون هرگونه پوششی قرار میگیرد، نشانههای آفتاب سوختگی معمولاً از دو تا شش ساعت پس از آن آشکار میشود. نشانههای رایج آفتاب سوختگی عبارتند از: درد، قرمزی پوست به همراه تاول یا بدون تاول و گاهی تب. چهار تا هفت روز پس از آفتاب سوختگی معمولاً پوست کنده شده یا اصطلاحاً ور میآید.
آسیبها
آفتاب سوختگی شدید به همان اندازه سوختگی حرارتی وخیم است و ممکن است همان اثرات عمومی مانند تاول زدن، ورم و تب را داشته باشد؛ بنابراین نباید آفتاب سوختگی را بیاهمیت انگاشت. هرسال بسیاری از افراد در نتیجه قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید فوت میکنند و میلیونها نفر دچار آفتابسوختگی میشوند.
آفتابسوختگی برخلاف سوختگی حرارتی فوراً تظاهر نمیکند؛ بنابراین هنگامی که دردناکی و قرمزی پوست شروع میشود، آسیب پوستی از قبل رخ دادهاست. درد در ۶ تا ۴۸ ساعت ابتدایی پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید بیشترین شدت را دارد. در موارد شدید ممکن است پوست تاول بزند. تورم پوست، به خصوص پاها شایع است.
سمومی در بدن به علت آفتاب سوختگی آزاد میشوند و باعث ایجاد تب به صورت یک علامت معمول میشوند. پوسته ریزی معمولاً سه تا هشت روز پس از قرارگرفتن در معرض آفتاب شدید رخ میدهد.
درمان آفتاب سوختگی کودکان:
هدف بیشتر درمانهای رایج آفتاب سوختگی، آرام کردن کودک و کاهش درد ناشی از سوختگی است؛ به خصوص در چند روز اول پس از این حادثه که کودک درد و سوزش زیادی را تجربه میکند.
دوباره تأکید میکنیم که درمانهای ارائه شده برای آفتاب سوختگی کودکان، هیچکدام سوختگی را درمان نمیکنند. در واقع هیچ درمان بخصوصی برای آسیبی که ایجاد شده وجود ندارد و درمانها فقط شامل آرام کردن بیمار و رهایی وی از درد است تا زمانی که خود بدن، پوست را بهبود بخشیده و ترمیم کند.
زآفتاب بسیار زیاد - کمک اولیه اضطراری
وقتی خیلی زیاد زیر آفتاب هستید، تنها راه خنک شدن، نوشیدن مایعات زیاد و البته رفتن زیر سایه است. حمام آفتاب باعث میشود آب زیادی را از دست بدهید. این فقدان آب بدن باید در اسرع وقت متعادل شود. بنابرنی زیاد مایعات، و ترجیحاً آب، بنوشید. به محض اینکه متوجه شدید خیلی زیاد در آفتاب بودهاید، باید بلافاصله از آفتاب دور شوید، دوش آب ولرم بگیرید و سپس مدتی استراحت کنید. بهترین کار این است که قرمزی ملایم پوست را با محصول بعدازآفتاب نیوآ کم کنید. بجای کرم قوی، باید از لوسیون بعدازآفتاب مرطوب کننده استفاده کنید که استفاده از آن راحت است و پوست را لطیف میکند.
نکته: اگر دچار آفتاب سوختگی شدید، تاول، تهوع و یا درد شوید، باید با پزشک مشورت کنید!
کمک اولیه از طبیعت
برای خنکسازی مؤثر و محافظت از تورم، سعی کنید از لباسهای خنک ساخته شده از کتان یا پنبه خیس شده استفاده کنید.
آنها اثرات خنککنندگی و ضدتورمی دارند. البسه خیس شده در روغنهای گیاهی یا چای سبز نیز خنککنندگی سریعی در برابر آفتاب سوختگی ارائه میکنند: چند قطره از اسانس همیشه بهار یا بابونه به البسه خنک خود اضافه کنید. همچنین باید نواحی تحت تأثیر پوست را حداقل یک تا دو ساعت خنک کنید و روز بعد آنها را از آفتاب دور نگهدارید. ممکن است درمان کامل آفتاب سوختگیتا یک هفته طول بکشد.
مان آفتاب سوختگی پوست به این نکات مهم توجه کنید
* پوست آفتاب سوخته خود را که به شکل بافت مرده و شاخی شده در آمده نکنید زیرا کندن آن سبب آسیب بیشتر به پوست می گردد بنابر این اجازه دهید خود پوست، خشک شده و ریخته شود.
* از محصولاتی مانند رتینوئید، اسید گلیکولیک و اسید سالیسیک تا زمانی که مراحل پوست اندازی پوست های آفتاب سوخته تمام نشده استفاده نکنید، زیرا استفاده از این محصولات باعث حساسیت بیش از حد پوست می شود.
* با زدن کرم ضد آفتاب پس از درمان آفتاب سوختگی ، اجازه ندهید پوست تان مجددا دچار آفتاب سوختگی شود وبا کرم ضد آفتاب ازپوست خوددر برابر اشعه های مضر نور خوشید( UVA و UVB ) محافظت کنید و هر دو ساعت یکبار ضدآفتاب را روی پوست خود بزنید مخصوصا اگراهل شنا کردن هستید و یا تعرق زیاد دارید.
۱۱ روش خانگی برای درمان آفتاب سوختگی
آخرین باری را که آفتاب سوخته شدید به خاطر دارید؟ احتمالاً پوستتان ملتهب و خشک شده بود و نمیدانستید چه کنید تا خوب شود. توصیه میکنیم حتماً این مقاله را بخوانید تا با روشهای خانگی درمان آفتاب سوختگی آشنا شوید و بار دیگر که آفتاب سوخته شدید، سریعتر بتوانید آن را درمان کنید.
آفتاب سوختگی نوعی آسیب پوستی است که ناشی از تماس با اشعهی فرابنفش (UV) است. پوستِ آفتاب سوخته، قرمز، دردناک، گرم و حساس میشود. گاهی هم به مدت یک هفته میخارد. معمولاً بعد از آفتاب سوختگی، پوست چند روز پوسته پوسته میشود و بعد از چند هفته بهبود مییابد.
قبل از اینکه به سراغ درمانها برویم بهتر است بدانید، استفاده از یک کرم ضد آفتاب خوب شما را از آفتاب سوختگی و عوارض آن در امان نگه میدارد. پس سعی کنید بدون ضد آفتاب در معرض آفتاب قرار نگیرید. اما اگر آفتاب سوخته شدید، نگران نباشید، این راهها به شما کمک میکند تا هرچه سریعتر بهبود پیدا کنید.
درمانهایی که در این مقاله به شما پیشنهاد میدهیم، ممکن است به نظرتان کمی عجیب باشد. اما، بهتر است دفعهی بعد که به خاطر آفتاب سوختگی درد شدیدی داشتید، از آنها استفاده کنید تا نتیجهاش را ببینید.
خیساندن پوست در شیر
غوطهور کردن پوست در شیر اثر مفیدی بر درمان آفتاب سوختگی پوست دارد. البته، باید از شیر سرد استفاده کنید. چربی شیر و pH مناسب آن، برای آفتاب سوختگی خیلی مفید است.
اگر شیر کافی ندارید که ظرفی را پر کند تا بتوانید پوستتان را در آن شناور کنید، میتوانید، ابتدا یک حولهی کوچک را در یک کاسه شیر سرد بگذارید. سپس، آن را به شیر آغشته کنید و به آرامی، در نقاطی از پوستتان که آفتاب سوخته شده بگذارید.
با کمک شیر یک لایهی پروتئینی روی پوست شما به وجود میآید. این لایه گرما، درد و حساسیت را کاهش میدهد.
سرد کردن یک کیسه وازلین در یخچال
وقتی که آفتاب سوخته میشوید، خیلی مهم است که پوست خود را کاملاً آبرسانی کنید و آن را مرطوب نگه دارید. زیرا، رطوبت درد را بهبود میبخشد و به روند بهبود پوست سرعت میدهد.
یک ترفند بسیار عالی این است که وازلین را برای چند دقیقه در یخچال بگذارید تا کاملاً سرد شود.
سرما شدت آفتاب سوختگی را کم میکند و درد شما را تسکین میدهد. وازلین لایهی محافظ پوست شما را بازسازی میکند و روند بهبودی و ترمیم آن را سرعت میبخشد.
استفاده از حمام بلغور جو دوسر
یکی از بدترین عوارض آفتاب سوختگی، خارش بیش از حد پوست است. این در حالی است که پوست در حال پوسته پوسته شدن است و اگر آن را بخارانید، وضع آن بدتر میشود.
حمام کردن با آب ولرم یکی از راههای درمان آفتاب سوختگی است که خارش شدید آن را آرام میکند و سوختگی پوست را تسکین میدهد.
یک یا چند فنجان بلغور جو دوسر آسیاب شده را در آب حمام بریزید و با دستانتان آن را در وان حمام با آب مخلوط کنید. سپس، به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بدن خود را در وان غوطه ور کنید.
بلغور جوی دوسر، رطوبت را جذب میکند و آن را نگه میدارد. به این ترتیب به رطوبت رسانی پوست کمک میکند. افزون بر این، بلغور جوی دوسر ترکیباتی دارد که التهاب، سوزش و خارش پوست را تسکین میدهد.
اگر یک بار این ترکیب را امتحان کنید، از برطرف شدن خارش پوست خود لذت میبرید و احتمالاً میخواهید این حمام را چند بار در طول روز تکرار کنید.
خودتان یک کرم موضعی بسازید.
برای درمان آفتاب سوختگی یک منطقه از پوستتان (مثل انگشت یا لبهایتان)، میتوانید یک قرص آسپیرین بدون روکش (مثلاً آسپیرین ۱۰۰ یا ۳۲۵ میلی گرم) را در یک قاشق غذاخوری خرد کنید. بعد آن را در آب خنک حل کنید و یک خمیر بسازید.
در پایان، این خمیر را روی منطقه آسیب دیده بمالید. البته، مراقب باشید لبهایتان را با زبانتان خیس نکنید. زیرا این خمیر بسیار تلخ است.
بگذارید این خمیر ۵ دقیقه روی محل آسیب دیده باقی بماند. سپس، آن را با آب بشویید.
زمانی که منتظرید تا ترکیبات این خمیر جذب شود، میتوانید برای کاهش درد و التهاب خود یکی از همان قرصهای آسپیرین را بخورید.
استفاده از خاصیت ضد باکتری ماست
نگران نباشید، اگر آلوئه ورا در دسترستان نیست. عناصر زیادی در آشپزخانه هستند که جایگزین خوبی برای آلوئه ورا هستند و تأثیر زیادی در از بین بردن آفتاب سوختگی دارند.
ماست غلیظ، یک مادهی خنک کننده و آبرسان سریع پوست است. برای درمان آفتاب سوختگی خود میتوانید از آن به صورت موضعی استفاده کنید.
افزون بر این، خواص ضد باکتری ماست از ایجاد عفونت در قسمتهایی از پوست که نمیتوانید از خارش آن دست بردارید، جلوگیری میکند.
سرکهی سیب
سرکهی سیب در درمان آفتاب سوختگی و راش (بثورات) پوستی معجزه میکند. سرکهی سیب یک مایع ضد قارچ و ضد عفونی کننده است. به همین دلیل میتوانید از آن برای سم زدایی پوست استفاده کنید.
خیلی ساده میتوانید یک قاشق چای خوری سرکهی سیب را روی قسمت آفتاب سوختهی پوستتان بمالید و پوستتان را با آن خیس کنید. (میتوانید این کار را با استفاده از یک تکه پنبه انجام دهید.)
سرکه، بخش آسیب دیده پوست شما را ضدعفونی و تمیز میکند. همچنین، با برگرداندن pH طبیعی پوستتان، آن را آبرسانی میکند.
روی آفتاب سوختگیها چای کیسهای بگذارید
چای یک ضماد کلاسیک و قدیمی شناخته شده است که خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد. چای کمک میکند پوستتان زودتر ترمیم شود و حس بهتری داشته باشد.
میتوانید از چای بابونه هم استفاده کنید. به این ترتیب که اول آن را دم کنید و بگذارید خنک شود. سپس، از کیسههای چای یا دستمال تمیز برای کمپرس کردن استفاده کنید و آن را روی محل سوختگی بگذارید.
چند کپسول ویتامین E را باز کنید
آفتاب سوختگیها دردناکاند. زیرا اشعهی فرا بنفش در بدن شما رادیکالهای آزاد تولید میکند. رادیکالهای آزاد از مولکولهای سالم بدنتان، الکترون میدزند و به آن آسیب میزنند. میتوانید برای جلوگیری از این فرایند از ویتامین E استفاده کنید.
مصرف ویتامین E یکی از بهترین درمان آفتاب سوختگی است. این ویتامین الکترونها را برای رادیکالهای آزاد فراهم میکند و مانع نابودی مولکولهای بدن شما میشود.
میتوانید ویتامین E را به صورت خوراکی مصرف کنید. ولی، برخی معتقدند که اثر این کار از استفادهی موضعی آن کمتر است.
ویتامین E تنها دارویی نیست که آفتاب سوختگی را کاهش میدهد.
احتمالا ویتامین D را با نام ویتامین آفتاب میشناسید، چراکه بدن ما برای تولید این ماده مغذی و حیاتی به نور خورشید نیاز دارد.
این ویتامین برای داشتن استخوانها و مفاصلی سالم، شادابی و بهبود خلق و خو، ضروری است و در برابر اختلالات خود ایمنی، بیماریهای قلبی عروقی و سرطان از شما محافظت کند.
علاوه بر فواید گفته شده، تحقیقات جدید نشان میدهد مصرف ویتامین D به بهبود آفتاب سوختگی هم کمک میکند.
عسل
عسل ارگانیک یک مرهم طبیعی برای درمان آفتاب سوختگی است. پدر و مادرها پیشنهاد میکنند با استفاده از آن سوختگی خود را درمان کنید.
مطالعات نشان میدهد که عسل ممکن است بهتر از برخی کرمهای آنتی بیوتیک عمل کند و روند بهبود پوست، کاهش عفونت و به حداقل رساندن درد را سرعت بخشد.
حمام جوش شیرین
اگر به توصیههای ما عمل کرده باشید، احتمالاً متوجه شدهاید که به طور کلی، غوطهور کردن و در آب خیساندن راهی عالی برای درمان و رطوبت رسانی به پوست آفتاب سوخته است.
حمام جوش شیرین نیز راهی برای درمان و رطوبت رسانی به پوست است. ممکن است فکر کنید حمام جوش شیرین برای پوست شما کمی خشن است، اما، در واقع این کار بسیار عالی است و خارش پوستتان و التهاب آن را بهبود میبخشد.
فقط یک یا دو پیمانه پودر جوش شیرین را در آب ولرم در حمام بریزید. سپس، تا وقتی که آب سرد شود، پوستتان را در آن بخوابانید.
پماد خیار
خیار ضد التهاب است. به همین دلیل است که از آن برای از بین بردن پف چشمهایتان استفاده میکنیم. خیار حاوی آنتی اکسیدان طبیعی است که اثر مسکن (خاصیت ضد درد) دارد.
برای استفاده از فواید آن، دو خیار خنک را در مخلوط کن با هم مخلوط کنید. سپس، آن را به صورت پماد در بیاورید و یک خمیر بسازید. خیار خمیر شده را به هر قسمتی که سوخته یا پوسته پوسته شده، بمالید تا التهاب و درد آن تسکین یابد و به بهبود آن سرعت بخشد.
چند درمان خانگی آفتاب سوختگی را در مقالهی بالا خواندید. حال، بگویید تا به حال این درمانها را امتحان کردهاید یا نه؟ همچنین، تجربههای خود را بیان کنید تا خوانندگان دیگر نیز از آن استفاده کنند.
چه وقت باید به پزشک مراجعه کنید؟
گاهیاوقات آفتاب سوختگیها بهسادگی و با درمانهای خانگی بهبود پیدا نمیکنند. اگر دچار حالت تهوع، خارش حاد، تب، غش، تاولهای زیاد و ضعف عمومی هستید یا اگر قسمتی از پوستتان به رنگ بنفش درآمد، باید به پزشک مراجعه کنید تا برایتان دارو تجویز کند. دقت کنید که اگر آفتاب سوختگی روی بدن شما در حال گسترش است، احتمال پخش شدن عفونت در بدن وجود دارد.
برخی داروها مانند آنتیبیوتیکها، آرامبخشها و داروهای ضدقارچ، ممکن است حساسیت به نور خورشید را بالا ببرند. قرصهای ضدبارداری، ادرارآور و داروهای دیابت و حتی برخی از لوسیونهای پوستی، خطر آفتاب سوختگی را افزایش میدهند.