نگاه رسانهها به سفر رئیس سازمان استخبارات نظامی پاکستان به کابل 'تشکیل دولت طالبان یا چالش پنجشیر'
فیض حمید، رئیس آیاسآی در کابل
بر اساس گزارش شماری از روزنامههای بینالمللی ژنرال فیض حمید رئیس سازمان استخبارات نظامی ارتش پاکستان بنا به دعوت رهبری طالبان به کابل سفر کرده است تا اختلافات میان سران این گروه بر سر تشکیل یک دولت جدید را حل و فصل کند. این نخستین سفر یک هیات عالیرتبه پاکستانی به کابل پس از تسلط این گروه بر پایتخت میباشد.
روزنامه فایننشال تایمز، چاپ بریتانیا نوشته که ممکن است ژنرال فیض حمید در عین حال طالبان را "در ایجاد یک ساختار فرماندهی نظامی متمرکز، انسجام ارتش طالبان و جنگجویان قبایل در یک نیروی واحد کمک کند".
در همین حال روزنامههای پاکستان نوشتهاند که ژنرال حمید در این سفر با ملا عبدالغنی برادر، سراجالدین حقانی و نجیبالله، مسئول استخبارات طالبان ملاقات میکند. تا هنوز اما رسانههای داخلی افغانستان از جزییات این گفتگوها چیزی نگفتهاند. اگرچه همزمان گزارشهایی تایید نشده از ملاقات ژنرال حمید با گلبدین حکمتیار، رئیس حزب اسلامی و حضرت عمر زاخیلوال، وزیر مالیه پیشین در رسانهها منتشر شده است.
روزنامه پاکستانی "اکپرس تربیون" نوشته است که فیض حمید، در همین حال با شماری از نمایندگان کشورهای خارجی در کابل گفتگو کردهاست. این روزنامه نوشته است که پاکستان مشتاق کمک به دولت آینده افغانستان در زمینه سازماندهی مجدد ارتش و نیروهای امنیتی میباشد.
یک مقام ارشد دولت پاکستان به روزنامه فایننشال تایمز گفته است که اسلام آباد، پس از فروپاشی ارتش ملی افغانستان، نگران تعدد گروه های مسلح در افغانستان است.
این مقام پاکستانی گفته است که "ما نمی توانیم گروه های مسلح خوبی در همه جا پراکنده داشته باشیم. این یک فاجعه خواهد بود". او گفته است که بازآفرینی نیروهای افغان محور آینده این کشور است.
صابر ابراهیمی کارشناس پاکستانی در بخش روابط بین المللی دانشگاه نیویارک به این روزنامه گفته است که گزارشهایی وجود دارد که رهبری طالبان بر سر تشکیل یک دولت جدید اختلاف نظر پیدا کردهاند. به قول این کارشناس پاکستانی، هدف سفر ژنرال فیض حمید به کابل نیز حل این اختلافات و همچنان تلاش برای کمک به "استراتژی" طالبان برای شکست مقاومت در پنجشیر میباشد.
پس از حملات ۱۱ سپتامبر که در افغانستان برنامه ریزی شده بود، پاکستان خود را به عنوان متحد ایالات متحده در "جنگ علیه تروریسم" معرفی کرد
روزنامه هندوستان تایمز از هند اما به نقل از منابع داخلی در افغانستان نوشته است که پاکستان خواستار نفوذ بیشتر شاخه حقانی طالبان در دولت آینده افغانستان است. به نوشته این روزنامه، با فروپاشی دولت سابق طالبان در افغانستان بسیاری از اعضا و رهبری این گروه به پاکستان فرار کردند و شماری از آنها توسط پاکستان دستگیر و به زندان گوانتانامو منتقل شدند که این موضوع باعث شده تا برخی از رهبران طالبان هنوز اعتماد کافی روی همکاری با پاکستان نداشته باشند.
بنا به گزارشها قرار بود گروه طالبان روز جمعه فهرست مقامات حکومت جدید خود را اعلام کنند که از ملا عبدالغنی برادر، به عنوان رئیس دولت و سراجالدین حقانی رهبر شاخه حقانی، به عنوان عضو هیات رهبری این حکومت نامبرده میشده است.
روزنامه هندوستان تایمز نوشته است از آنجایی که ملا برادر پیشتر از سوی سازمان استخبارات ارتش پاکستان بازداشت و زندانی شده بود، اعتقاد بر این است که او نفوذ "آیاسآی" در امور افغانستان را نمیپذیرد در حالیکه شبکه حقانی از این منظر به قول این روزنامه روابط نزدیکتری با سازمان استخباراتی پاکستان داشته است.
حکومت پیشین افغانستان ظرف دو دهه گذشته همواره سازمان استخبارات نظامی ارتش پاکستان را به حمایت از طالبان متهم میکرد، اتهاماتیکه اسلامآباد همواره آنها رد میکرد.
پس از حملات ۱۱ سپتامبر که در افغانستان برنامه ریزی شده بود، پاکستان خود را به عنوان متحد ایالات متحده در "جنگ علیه تروریسم" معرفی کرد.
اما در عین حال، بخشهایی از نهاد نظامی و استخباراتی این کشور با گروههای اسلام گرا در افغانستان مانند طالبان ارتباط داشتند. با این ارتباطات، گفته میشود که این پیوندها زمانی به پشتیبانی مهم مادی و لجستیکی تبدیل شدند.
اعتقاد استراتژیستها این بود که پاکستان خواهان سهمی در افغانستان است تا اطمینان حاصل کند که این کشور دارای دولتی طرفدار هند نشود. در مورد میزان و مدت حمایت پاکستان از طالبان مورد اختلاف است.
اما وقتی آخرین بار طالبان ۲۰ سال پیش در قدرت بودند، پاکستان یکی از معدود کشورهایی بود که این دولت را به رسمیت شناخت. و هنگامی که طالبان ماه گذشته کابل را تصرف کردند، عمران خان نخست وزیر پاکستان اعلام کرد که این گروه "زنجیرهای بردگی را شکستند".