فدراسیون فوتبال ایتالیا به دلیل مشکلات مالی قصد داشت سری ‌آ یا دسته اول فوتبال را کوچک‌تر کند، اما با مقاومت باشگاه‌های بزرگ‌تر، قرار نیست تعداد تیم‌های دو دسته بالایی لیگ تغییر ‌کند. با این حال فدراسیون مصمم است ساختار لیگ‌ها را اصلاح کند و فاصله اقتصادی بین باشگاه‌ها را کاهش دهد.

فصل جدید سری ‌آ امسال هم طبق معمول دیرتر از سایر لیگ‌های بزرگ اروپا شروع شد. بالاترین دسته لیگ فوتبال ایتالیا، در حال حاضر مثل لیگ برتر، لالیگا و لیگ یک فرانسه بیست تیمی است و ۳۸ هفته طول می‌کشد. در میان لیگ‌های بزرگ اروپا تنها بوندس‌لیگای آلمان است که ۱۸ تیم دارد.

اگر به اختیار گابریله گراوینا، رییس فدراسیون فوتبال ایتالیا بود، تعداد تیم‌های سری ‌آ هم مانند بوندس‌لیگا آلمان از ۲۰ تیم به ۱۸ تیم کاهش می‌یافت و تعداد بازی‌ها کمتر می‌شد. این تنها بخشی از طرح پیشنهادی گراوینا برای اصلاح ساختار لیگ‌های این کشور است. کاهش هزینه‌ها، توزیع بهینه‌ منابع و ثبات بیشتر باشگاه‌ها به عنوان اهداف این طرح عنوان شده‌اند.

آن طور که نشریه گاتزتا دلو اسپورت چندی پیش نوشت هدف گراوینا "یک انقلاب واقعی برای ثبات و پایداری تازه" است که "چشم‌اندازی بلندمدت" به باشگاه‌ها می‌دهد.

وقتی تعداد بازی‌های کل فصل سری ‌آ قرار باشد از ۳۸۰ بازی به ۳۰۶ بازی کاهش یابد، روی دیگر سکه این است که درآمدهای لیگ هم کاهش پیدا می‌کند. باشگاه‌های کوچک‌تر به عنوان نمونه با کاهش تعداد بازی‌ها نگران کاهش درآمدهای تلویزیونی‌اند.

با این حال فدراسیون فوتبال ایتالیا همچنان مصمم است تا برنامه اصلاحات ساختار لیگ‌های‌ "کالچو" را به منظور افزایش ثبات اقتصادی باشگاه‌ها پیش ببرد. لارپولیکا این برنامه‌ را که قرار است از فصل ۲۵-۲۰۲۴ اجرا شود، بعد از اینکه مشخص شد سری‌آ ۲۰ تیمی می‌ماند، "اصلاحات نرم" خوانده است.

بر اساس آخرین نسخه برنامه اصلاحات ساختار لیگ حرفه‌ای فوتبال ایتالیا که روزنامه اقتصادی "میلانو فینانسا" منتشر کرده، فدراسیون فوتبال ایتالیا قصد دارد نه سری ‌آ ، بلکه کل بخش حرفه‌ای لیگ‌های ایتالیا را کوچک‌تر کند و تعداد تیم‌ها را از ۱۰۰ به ۶۰ کاهش دهد.

بر اساس طرح پیشنهادی فدراسیون فوتبال ایتالیا در بخش حرفه‌ای ساختار جدید لیگ، ۲۰ تیم در سری ‌آ، ۲۰ تیم در سری ب و ۲۰ تیم هم پایین‌تر از دو لیگ دسته اول، در لیگ سری "سی الیت" رقابت می‌کنند. ۴۰ تیم باقی‌مانده دیگر در بخش نیمه‌حرفه‌ای لیگ جدید سری سی را تشکیل می‌دهند که در دو گروه ۲۰ تیمی حضور دارند.

در بخش آماتور لیگ ایتالیا هم حدود ۲۰۰ باشگاه در دو لیگ سری "دی الیت" و سری دی رقابت می‌کنند. دو دسته سری سی الیت و سری دی الیت قرار است نقش لیگ‌های حائل و "ضربه‌گیر" را بین فوتبال حرفه‌ای و آماتور فوتبال ایتالیا بازی کنند.

وضعیت نابسامان مالی

پیشنهادهای رییس فدراسیون فوتبال ایتالیا در زمانی مطرح شده‌ که لیگ سری ‌آ نه تنها نتوانست امسال درآمدهای خود را از محل فروش حقوق پخش تلویزیونی افزایش دهد بلکه این درآمدها کاهش هم پیدا کرده‌اند. این لیگ بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ سالی ۹۷۳ میلیون یورو درآمد تلویزیونی داشت.

در مزایده جدید اول تابستان برای فروش بسته حق پخش، سازمان لیگ ایتالیا امیدوار بود تا برای اولین بار از مرز یک میلیارد یورو عبور کند. اما بالاترین پیشنهاد در این مزایده سالیانه ۸۴۰ میلیون یورو بود که شرکت بریتانیایی ورزشی "دازن" ارائه کرد و بدین ترتیب جای اسکای ایتالیا را گرفت.

برای مقایسه، لیگ برتر انگلیس بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۵ روی هم معادل ۵/۵ میلیارد یورو درآمد تلویزیونی‌ دارد. بوندس‌لیگا و لالیگا هم خیلی وقت است که درآمد سالیانه‌شان از فروش حقوق پخش تلویزیونی را از یک میلیارد یورو عبور داده‌اند.

آشفتگی در دسته‌های پایین‌تر

وضعیت مالی باشگاه‌های دسته‌های پایین‌تر از سری ‌آ به مراتب بدتر است و اصلاحات جدی ساختاری باید در این لیگ‌ها رخ دهند. سال‌های اخیر در سری ب و سی یک هرج و مرج به تمام معنا و تحریم و سقوط‌های اجباری به دلیل بی‌انضباطی مالی، حاکم بوده است: اعتصاب بازیکنان، بدهی‌های سرسام‌آور باشگاه‌ها، سوءمدیریت و اختلاس و ورشکستگی.

حتی قبل از همه‌گیری کرونا هم دسته‌های پایین‌تر لیگ ایتالیا دچار بحران شده بودند. در این لیگ‌ها درآمدها به مراتب پایین‌تر از دسته اول هستند و به هیچ وجه کفاف هزینه‌هایی را که کم و بیش در حد یک لیگ حرفه‌ای هستند، نمی‌دهند.

گراوینا، رییس فدراسیون فوتبال ایتالیا معتقد است که اداره سه دسته حرفه‌ای در لیگ ایتالیا دیگر شدنی نیست و با برنامه اصلاح ساختار لیگ او قصد دارد از طریق بازتوزیع منابع مالی و ایجاد لیگ‌های حائل بین لیگ‌های حرفه‌ای و آماتور، ثبات اقتصادی بیشتری در فوتبال ایتالیا ایجاد کند.

آواز قو

با توجه به این مشکلات مالی در فوتبال ایتالیا و در شرایطی که آث میلان بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ زیان انباشته‌اش روی هم به بیش از ۶۰۰ میلیون رسیده و مالکین چینی اینتر میلان هم به دستور پکن دیگر نمی‌توانند ریخت و پاش کنند، طبیعی است که ستاره‌هایی مثل دوناروما دروازه‌بان میلان و اشرف حکیمی و روملو لوکاکو دو بازیکن کلیدی اینتر از سری‌آ بروند.

کریستیانو رونالدو هم با ترک یوونتوس و انتقال به منچستر یونایتد دیگر در سری‌آ بازی نمی‌کند و کم نیستند کسانی که معتقدند که دوران پرزرق و برق این لیگ سرآمده است.

اما از سوی دیگر تیم ملی ایتالیا در این تابستان با فوتبالی زیبا و با قدرت قهرمان یورو ۲۰۲۰ شد و از تیم "آتزوری" فقط جورجینیو، مارکو وراتی، دوناروما و امرسون در این فصل در خارج از ایتالیا بازی می‌کنند و بقیه بازیکنان در سری‌آ مانده‌اند.

حتی مانوئل لوکاتلی ستاره جوان تیم با وجود پیشنهادهای متعدد از باشگاه‌های بزرگ خارجی، به یوونتوس پیوست. برای ایتالیایی‌ها همین مدرک کافی است که دوران شکوه سری ‌آ هنوز به سر نرسیده و سال‌های گذشته "آواز قو" و آخرین اثرهای برجسته این لیگ نبوده است.