استفاده از نوعی باکتری برای ایجاد خاصیت خودترمیمی در بتنها
پژوهشگران با افزودن محلول باکتری «باسیلوس سوبتیلیس» به فرآیند تولید بتن، دریافتند که این باکتری میتواند با تولید رسوب کربنات کلسیم مقاومت فشاری بتن را افزایش دهد و ترکهای اولیه بتن را از بین ببرد.
به گزارش ایسنا، بتن؛ یکی از پرکاربردترین مصالح تولیدی در دنیا است. ترکخوردگی در بتن، مشکل شایعی است که در اثر مقاومت کششی نسبتاً کم آن رخ میدهد. ترکهای ایجاد شده در بتن، دلیل اصلی کاهش دوام و عمر مفید سازههای بتنی هستند.
ترمیم مناسب و به موقع ریزترکهای اولیه، برای جلوگیری از گسترش آنها در بتن و کاهش هزینههای زیاد تعمیر و نگهداری آن امری ضروری است. یکی از روشهای کاهش این ترکها، استفاده از بتنهای خود ترمیم است. بتنهای خودترمیم که به تازگی توسعه یافتهاند، تحول جدیدی را در عرصه تکنولوژی بتن ایجاد کردهاند.
یکی از انواع بتن خودترمیم، بتنهای باکتریایی هستند و در این نوع بتن از باکتریهای تولید کننده رسوب کربنات کلسیم، برای پرکردن ترکهای ایجاد شده استفاده میکنند. این نوع باکتریها، میتوانند برای مدت طولانی بدون آب و مواد مغذی زنده بمانند و هنگام ایجاد ترک و نفوذ آب در ساختار بتن، باکتریهای موجود فعال شده و با تولید رسوب کربنات کلسیم، ترکها به مرور بسته میشوند.
بر همین اساس، پژوهشگران با انجام یک مطالعه به شناسایی یک گونه باکتریایی موثر برای ترمیم بتن پرداختند و میزان تاثیر آن را بر مقاومت بتن بررسی کردند.
محققان برای تولید سه نمونه بتن باکتریایی، از باکتری «باسیلوس سوبتیلیس» در سه غلظت متفاوت استفاده کردند و بطریهای یک لیتری محلول باکتری، جایگزین یک لیتر از حجم آب مصرفی در تولید بتن معمولی شد. میزان ترمیم ریز ترکهای اولیه ایجاد شده به واسطه حرارت و همچنین مقاومت این بتنها، مورد بررسی قرار گرفت.
بررسیهای این مطالعه، حاکی از افزایش مقاومت فشاری قابل قبول در هفت روز اولیه تولید بتن بود که نشاندهنده تاثیر مناسب عامل خود ترمیمی بتن زیستی است.
به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ در این پژوهش سعی شد تاثیر باکتری در ترمیم ریز ترکهای اولیه که عامل اصلی نفوذ مواد مضر و علت اصلی ترکهای ثانویه در بتن است و اغلب به دلیل گرمای زیاد اولیه در بتن ایجاد میشود، مورد بررسی قرار گیرد.
این نتایج نشان داد استفاده از باکتری باسیلوس سوبتیلیس دوام بتن را به کمک فرآیند خودترمیمی باکتریایی بهبود میبخشد.
در انجام این تحقیق ابوالفضل نوری شهرآبادی؛ دانشجوی دکتری راه و ترابری دانشگاه سمنان، ابوالفضل حسنی؛ استاد دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس و بیتا بخشی؛ استاد دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه، تابستان سال جاری به صورت مقاله علمی با عنوان «تاثیر باکتری در خود ترمیمی بتن زیستی با افزایش مقاومت فشاری» در مجله مهندسی زیرساختهای حمل و نقل منتشر شده است.